Herstel Renteboek Oudezijds Huiszittenhuis

Het Renteboek van het Stadsarchief van Amsterdam is vanaf het begin van de 17de eeuw in volstrekt authentieke vorm aan ons overgeleverd. Door deze restauratie is de tijd even stil gezet.

Dit Renteboek uit de periode van 1545 tot 1605 bevat een register van de eigendommen van het Oudezijds Huiszittenhuis van het Stadsarchief van Amsterdam. De band en het boekblok waren van elkaar gescheiden en zijn door de restauratie weer tot één geheel gemaakt.

Het boekblok liet gebruiksschade zien. De randen waren vettig, katernen vooruitgeschoven of losgeraakt. Het naaisel van de katernen was echter in goede conditie. Het papier was aan het begin en het einde van het boek heel teer geworden. De eerste 20 en de laatste 10 bladen waren losgescheurd.

De band heeft eikenhouten platkernen en is bekleed met kalfsleer dat versierd is met blindbestempeling. De
rug is voorzien van een extra beschermend laagje zeemleer, waar beschadigingen in zaten. Het houten achterplat was in de lengte gebroken en er zaten op verschillende plekken scheuren en hiaten in het leer.

Deze restauratie is zo terughoudend mogelijk uitgevoerd omdat het uniek is dat dit boek in een nog zo authentieke staat verkeert. Alleen de tekstbedreigende randscheuren zijn gerepareerd. Verder zijn van de los geraakte bladen de rugvouwen gerepareerd, zodat de bladen opnieuw konden worden ingenaaid.

De kalfsleren boekband is met de oude bindtouwen bevestigd aan het boekblok. De restjes van de perkamenten kimstrook, die nog aanwezig waren, zijn in deze nieuwe constructie her-gebruikt. Ze zijn verstevigd met Japans papier, dat vervolgens om toegevoegde schutbladen heen is vastgenaaid en geplakt. Het
naaisel is met een nieuw visgraatnaaisel verstevigd, zodat de spanning bij het openslaan van de bladzijden gelijkmatig over de rug van de band wordt verdeeld. Na de reparaties aan het boekblok was de rug 10 millimeter te breed om nog in de band te passen. Deze opdikking is veroorzaakt door lucht in het papieren boekblok. Het boek is lang niet compact bewaard.. De lucht is voorzichtig uit het boekblok geperst, totdat het weer de juiste dikte had. De barst in het achterplat is dichtgeplakt en opgevuld. De platten zijn vervolgens aangeregen, het rugbeleg aangebracht, en het kalfsleer waar nodig gerepareerd met op kleur gebracht kalfsleer. De beschadigingen aan de zeemleren laag op de rug zijn gerepareerd, zodat deze net verder zouden
doorscheuren. Ten slotte is het leer licht opgewreven met een doek met bijenwas, en weer klaar om voorzichtig geraadpleegd te worden in het Stadsarchief van Amsterdam.